ALS LEREN NIET MEER LEUK IS Kinderen willen groeien, leren en zijn nieuwsgierig van zichzelf. Toch zijn er veel kinderen die niet met plezier naar school gaan. Vaak zijn dit kinderen die ‘anders leren’. Zoals bijvoorbeeld leerlingen met dyslexie of ADHD. Voor sommigen van hen zijn negatieve leerervaringen aan de orde van de dag. Hoe kan dit? En hoe kan het beter? TEKS T: ANNE-MARIE HARTMANN D 20 I&W MAGAZINE NR1 - 2024 e mal van het onderwijs Om te beginnen is elk kind okay. Een brein is niet kapot of heeft een stoornis. Er hangt geen bordje ‘stoornis’ in de hersenen zoals wetenschapster Trudy de Hue ooit zei (Volkskrant, 2017). Ieder brein is uniek en heeft verschillende zwakke en sterke kanten. Dat, samen met de natuurlijke wil om te leren die wij als mensen hebben, zou school tot een leeromgeving moeten maken waarin iedereen tot bloei kan komen. Helaas is de realiteit veel weerbarstiger en zijn jonge kinderen met een ander ‘type’ brein hiervan de dupe. Hun manier van leren sluit niet aan bij het schoolsysteem en zij worden voortdurend getest en afgerekend op hun zwakke kanten. Dag zelfbeeld en zelfvertrouwen. Is dit de bedoeling van onderwijs? Iedereen door dezelfde mal, ten koste van alles? Het lijkt mij niet. Leervoorwaarden Om te kunnen leren zijn er drie belangrijke leervoorwaarden: 1) dat je kan leren vanuit je interesse. Dit zorgt voor motivatie 2) dat er oog is voor jouw leerstijl, zodat je je de leerstof kunt eigen maken op een manier die voor jou werkt 3) dat je brein er klaar voor is. Helaas werkt het onderwijs al vanaf de basisschool volgens een methode die sterk gericht is op automatiseren. Iets waar kinderen met dyslexie nu juist zwak in zijn (Nicolson, 2019*). Ook leerlingen met AD(H)D vinden dit soort taken vaak saai en eentonig. Hierdoor raken ze verveeld, afgeleid en kruipen in hun schulp kruipen of gaan juist herrie schoppen. Daarnaast start het leren lezen op een leeftijd waarop jonge kinderen met dyslexie er vaak nog niet klaar voor zijn. Hun executive functies zijn nog niet ver genoeg ontwikkeld om te leren lezen, terwijl die juist nodig zijn voor het leerproces. Gevolg: deze kinderen hebben vanaf het prille begin op school nauwelijks succeservaringen en veel faalervaringen (Nicolson). Van leren naar overleven Volgens Nicolson leidt een enkele
21 Online Touch ALS LEREN NIET MEER LEUK IS Home